در اینجا ۱۰ نکته مهم درباره فیزیولوژی غدد درون‌ریز (Endocrinology) آورده شده است:
۱٫ سیستم غدد درون‌ریز و هورمون‌ها
غدد درون‌ریز هورمون‌ها را مستقیماً به جریان خون ترشح می‌کنند. هورمون‌ها پیام‌رسان‌های شیمیایی هستند که فرآیندهای فیزیولوژیکی مانند رشد، متابولیسم و تولید مثل را تنظیم می‌کنند.
۲٫ عملکرد بازخورد منفی (Negative Feedback)
اغلب هورمون‌ها توسط مکانیسم بازخورد منفی تنظیم می‌شوند. این فرآیند باعث حفظ تعادل در بدن می‌شود، مثلاً در تنظیم سطح گلوکز خون.
۳٫ غده هیپوتالاموس: مرکز کنترل هورمونی
هیپوتالاموس با ترشح هورمون‌های آزادکننده و مهارکننده، فعالیت غده هیپوفیز را کنترل می‌کند. این غده پل ارتباطی بین سیستم عصبی و غدد درون‌ریز است.
۴٫ غده هیپوفیز: غده فرمانده
هیپوفیز، که به آن “غده اصلی” گفته می‌شود، هورمون‌هایی مانند هورمون رشد (GH)، پرولاکتین، و ACTH را تولید کرده و عملکرد غدد دیگر مانند تیروئید و آدرنال را تنظیم می‌کند.
۵٫ تیروئید و متابولیسم
غده تیروئید هورمون‌های T3 و T4 را ترشح می‌کند که سرعت متابولیسم بدن را تنظیم می‌کنند. کم‌کاری یا پرکاری تیروئید می‌تواند مشکلاتی مانند خستگی یا کاهش وزن شدید ایجاد کند.
۶٫ هورمون‌های آدرنال و پاسخ به استرس
غده فوق‌کلیه (آدرنال) هورمون‌های استرس مانند کورتیزول و آدرنالین را ترشح می‌کند. این هورمون‌ها پاسخ “جنگ یا گریز” بدن را در شرایط استرس مدیریت می‌کنند.
۷٫ هورمون انسولین و گلوکاگون
پانکراس با ترشح انسولین و گلوکاگون، سطح قند خون را کنترل می‌کند:
انسولین قند خون را کاهش می‌دهد.
گلوکاگون قند خون را افزایش می‌دهد.
۸٫ هورمون‌های جنسی و تولیدمثل
تستوسترون: در مردان باعث رشد عضلات و ویژگی‌های جنسی ثانویه می‌شود.
استروژن و پروژسترون: در زنان چرخه قاعدگی و بارداری را تنظیم می‌کنند.
۹٫ هورمون رشد (GH)
این هورمون از هیپوفیز ترشح شده و رشد استخوان‌ها، عضلات و بافت‌ها را تحریک می‌کند. افزایش یا کاهش غیرطبیعی آن می‌تواند به ژیگانتیسم یا کوتولگی منجر شود.
