استخوان ناوی (Navicular bone) یکی از استخوان‌های مهم در کف پاست که در قسمت میانی پا و در سمت داخلی (قوس طولی داخلی) قرار داره. این استخوان بین استخوان تالوس (استخوان قوزک) و استخوان‌های میخی (Cuneiform bones) قرار گرفته و نقش کلیدی در حفظ قوس داخلی پا داره.
تأثیر افت استخوان ناوی:
وقتی استخوان ناوی به سمت پایین بیفته (اصطلاحاً افت استخوان ناوی یا ناوی پایین‌افتاده)، قوس داخلی پا کاهش پیدا می‌کنه که این اتفاق یکی از دلایل کف پای صاف (Flat Foot) محسوب می‌شه. در واقع، افت این استخوان باعث می‌شه تاندون‌ها و رباط‌های پشتیبان قوس داخلی تحت فشار قرار بگیرن و نتونن به‌خوبی از قوس حمایت کنن.
سنجه افت ناوی (Navicular Drop) ابزاری است برای ارزیابی میزان تغییر ارتفاع برآمدگی ناوی (قسمت بارز داخلی قوس پا) از حالت بدون وزن به حالت وزن‌دار، که در موارد کف پای صاف معمولاً افزایش یافته است. مراحل انجام این سنجش به‌صورت زیر است:
۱٫ حالت بدون وزن:
– فرد روی صندلی یا تخت به‌گونه‌ای می‌نشیند که پا بدون تحمل وزن بدن باشد.
– برآمدگی ناوی (قسمت بارز داخلی پا) با دقت تعیین و علامت‌گذاری می‌شود.
– فاصله عمودی بین این نقطه و سطح زمین با استفاده از خط‌کش یا ابزار دقیق اندازه‌گیری می‌شود.
۲٫ حالت با وزن (ایستاده):
– فرد به‌طور طبیعی ایستاده قرار می‌گیرد تا وزن بدن به‌طور کامل روی پا اعمال شود.
– بدون تغییر موقعیت پای ثابت، مجدداً ارتفاع برآمدگی ناوی از سطح زمین اندازه‌گیری می‌شود.
۳٫ محاسبه افت ناوی:
– تفاوت ارتفاع اندازه‌گیری شده در حالت بدون وزن و با وزن، میزان افت ناوی را نشان می‌دهد.
– در افراد با کف پای صاف، این افت معمولاً بیش از محدوده طبیعی (تقریباً ۵ تا ۹ میلیمتر) بوده و می‌تواند نشان‌دهنده نوسان بیش از حد قوس پا باشد.
این سنجش کمک می‌کند تا نوسان و پویایی قوس پا بررسی شده و در صورت نیاز، اقدامات اصلاحی یا درمانی در مراحل رشد کودک به‌موقع انجام شود.
