خلط سودا
لزج و رنگش تیره مایل به سیاه است. سنگین ترین و غلیظ ترین خلط است. مزه اش شور است. در کبد ساخته شده و در طحال ذخیره می شود. مزاجش سرد و خشک است. نسبت طبیعی آن در بدن یک درصد است. در بعضی روایات از سوداء به «ِمّره» تعبیر شده است به سبب خشکی و سختی آن. پایین شکم اعم از روده ها و اعضای تناسلی ترکیبش از خلط سوداست.
وظایف سودا
غلظت و قوام خون، در تغذیه و استحکام اندام های انتهایی مثل رباط ها و استخوان ها نقش دارد. به تغذیه و استحکام اندام هایی مثل مو و ناخن و دندان می پردازد. مقداری از آن به دهانه معده رفته و موجب تحریک اشتها می شود.
علائم سودای سرشتی
علائمی که سوداوی مزاجان دارند: لاغری، خشکی پوست نسبت به دیگران، احساس سردی و نیاز به پوشش بیشتر نسبت به دیگران، نظم در کارها و حسابگری و دوراندیشی. این افراد مستعد بیمارای های سوداوی هستند که برای حفظ صحت خود باید، غذاهای سرد و خشک را در کنار مصلحات آنها مصرف کنند. اگرچه به خوردن گرمی ها اشتها دارند ولی باید زیاده روی نکنند. خصوصا از غذاهای خشک کمتر بخورند و از انواع آش های سنتی استفاده کنند.
علائم غلبه سودا
خشکی ظاهر بدن یا داخل بدن یا دیواره عروق که به آن تصلب شرائین گویند .
تیرگی پوست بدن و ادرار و مدفوع
ترس و وسواس و تشکیک و منفی بافی در هر کاری
قساوت قلب
سردی بدن
لکه های قهوه ای یا سیاه در بدن
سیاهی دور چشم
بی خوابی
خارش پوست
خواب های وحشتناک و ناهنجار
موهای زائد
تیرگی اطراف زبان
سنگ سازی در کلیه
یبوست روده ها و بواسیر
وسواس در کارها
علائم غلبه سودا در اندام های بدن
غلبه سودا در پوست: حلقه دور چشم، لک های قهوه ای روی صورت و دست که بعدا پررنگ تر می شود، پوست خشک و پژمرده و..
غلبه سودا در چشم و گوش: پیرچشمی، حلقه سیاه دور چشم، گودی زیر چشم، صدای سوت در گوش، حساس شدن گوش و…
غلبه سودا در روان: ریزبین، زودفهم، حساس به صدا، دیر تصمیم گیر، تردید به همه، دیر اعتماد کردن، حساس به نجسی و پاکی، وسواس فکری و عملی و….
غلبه سودا در گوارش و معده: اشتها کاذب، هضم کند، یبوست، بواسیر، مدفوع سیاه و…
غلبه سودا در سر: خواب کم، انسداد عروق در سر که باعث سردرد منتشر می شود و درد در عروق ریزتر می شود مثل اطراف چشم و از صدا و نور تنفر دارد و دوست دارد سرش را فشار دهند. سوء ظن، خساست و…
غلبه سودا در اندام جنسی:
خون عادت ماهیانه لخته لخته و تیره رنگ، ریزش ادرار بی اختیار همراه با سوزش به علت خشکی مجرای(در بلغم سوزش نیست)، میل جنسی زیاد اما توان کم، مشکلات رحمی معمولا یک پایش غلبه سوداست، ادرار بد رنگ و ….
سایر موارد:
لجباز، تنگی کانال نخاعی، در اندام های تحتانی سرطان بدخیم و در اندام های فوقانی خوش خیم است. در اندام های انتهایی واریس پا، واریس بیضه، لاغری، تیره شدن چهره، سوزش زمان دفع ادرار، افسردگی و بی نشاطی و خودخوری، شورشدن مزه دهان خصوصا اول صبح، شب کوری، فکر زیاد، کابوس، اخلاق زشت و زننده و…
علایم اندام ها اگر سرد و خشک شوند:
قلب سرد و خشک: لجوج، نبض ضعیف، سخت عصبانی می شود و دیر آرام می شوند.
چشم سرد و خشک: حرکات کند چشم و اشک کم.
مغز سرد و خشک: خواب کم، رنگ چهره تیره، گوش و بویایی حساس.
معده سرد و خشک: اشتها کاذب زیاد، هضم کند و بد، ریزه خواری.
کبد سرد و خشک: موی کم روی شکم.
سودای طبیعی همان یک درصدی است که در جریان خون وجود دارد.
سودای سوخته و غیرطبیعی زمانی بوجود می آید که یکی از اخلاط بسوزد و تبدیل به سودا ناخالص می شود.
خداوند پیامبران را از سودای صاف و معتدل خلق کرده است.
درمان غلبه سودا
بادنجان
امام صادق (ع) فرمودند: بادنجان بخورید، زیرا برای سودا خوب است.
افتیمون
امام صادق (ع) در توحید مفضل فرمودند: تفکر کن در این گیاهان و خاصیت های هرکدام از آنها که چگونه در دارو عمل می کنند، پس یکی از اینها داخل مفاصل نفوذ می کند و مواد زائد غلیظ را بیرون می راند مثل شیطرج، دیگری مرۂ سودا را بیرون می کشد مثل افتیمون و دیگری بادها را دور می سازد مثل سکبینج و دیگری ورم ها را تحلیل می برد….
امام صادق (ع) در توحید مفضل فرمودند: تفکر کن در این گیاهان و خاصیت های هرکدام از آنها که چگونه در دارو عمل می کنند، پس یکی از اینها داخل مفاصل نفوذ می کند و مواد زائد غلیظ را بیرون
می راند مثل شیطرج، دیگری مره سودا را بیرون می کشد مثل افتیمون و دیگری بادها را دور می سازد مثل سکبینج و دیگری ورم ها را تحلیل می برد….
عسل
قی، فصد و نوره
امام رضا (ع) در رساله ذهبیه فرمودند: هرکس می خواهد سودا را بسوزاند، زیاد قی کند و فصد نماید و بر نوره مداومت کند.