زاویه کاب و شدت اسکولیوز

ارزیابی زاویه اسکولیوز معمولاً با استفاده از زاویه کاب (Cobb angle) انجام می‌شود. این روش استانداردی برای تعیین شدت انحراف جانبی ستون فقرات است. در ادامه مراحل ارزیابی آن توضیح داده شده است:

۱. تصویربرداری با اشعه ایکس (X-ray)

برای تعیین زاویه اسکولیوز، ابتدا رادیوگرافی کامل ستون فقرات (در نمای قدامی-خلفی) گرفته می‌شود. این تصویر باید شامل کل ستون فقرات از گردن تا لگن باشد.

۲. مشخص کردن مهره‌های حدی (End Vertebrae) دو مهره‌ای که بیشترین انحراف را در ناحیه خمیدگی دارند (یک مهره در بالا و یک مهره در پایین)، به‌عنوان مهره‌های حدی (End Vertebrae) انتخاب می‌شوند. این‌ها معمولاً مهره‌هایی هستند که بیشترین شیب را در منحنی دارند.

۳. کشیدن خطوط مماس بر صفحات مهره‌ای یک خط روی سطح فوقانی مهره حدی بالایی کشیده می‌شود. یک خط دیگر روی سطح تحتانی مهره حدی پایینی رسم می‌شود.

۴. رسم خطوط عمود و اندازه‌گیری زاویه از هر دو خط قبلی، یک خط عمود رسم می‌شود. زاویه بین این دو خط عمود، زاویه کاب (Cobb Angle) نام دارد و نشان‌دهنده شدت اسکولیوز است.

تفسیر زاویه کاب و شدت اسکولیوز

کمتر از ۱۰ درجه → طبیعی یا اسکولیوز خفیف، معمولاً نیازی به مداخله ندارد.

بین ۱۰ تا ۲۵ درجه → اسکولیوز خفیف تا متوسط، ممکن است نیاز به نظارت دوره‌ای داشته باشد.

بین ۲۵ تا ۴۰ درجه → اسکولیوز متوسط، معمولاً بریس (ارتز طبی) توصیه می‌شود.

بیشتر از ۴۰-۵۰ درجه → اسکولیوز شدید، ممکن است نیاز به جراحی اصلاحی (مانند فیوژن ستون فقرات) داشته باشد.

نکات مهم در ارزیابی اسکولیوز ✔

معاینه فیزیکی مثل تست آدامز (Adam’s Forward Bend Test) برای بررسی برآمدگی دنده‌ها و نامتقارن بودن ستون فقرات کمک‌کننده است. ✔

پیگیری دوره‌ای (هر ۶ ماه) برای کودکان و نوجوانان در حال رشد ضروری است. ✔

تصویربرداری جانبی (Lateral X-ray) نیز ممکن است برای بررسی کیفوز یا لوردوز غیرطبیعی موردنیاز باشد.