مفاصل ناحیه مچ پا و پا
استخوان درشت‌نی و نازک‌نی، مفصل درشت نئی-نازک نئی را تشکیل می‌دهند. این مفصل از نوع مفاصل نیمه متحرک است و به‌وسیله رباط‌های قوی به هم متصل می‌شود. این دو استخوان، در انتهای فوقانی و همچنین در انتهای تحتانی به هم متصل می‌شوند. علاوه بر رباط‌های نگهدارنده هر دو مفصل مذکور، یک غشای بین استخوانی متراکم نیز بین تنه این دو استخوان وجود دارد.
مفصل اصلی مچ پا که به‌طور تخصصی و فنی به مفصل قاپی-ساقی معروف است ، از نوع مفصل قرقره‌ای یا لولایی می‌باشد. اساساً، این مفصل از اتصال انتهای تحتانی استخوان‌های درشت‌نی و نازک‌نی با استخوان قاپ به وجود می‌آید. در این مفصل، حرکت باز کردن مچ پا (پلانتار فلکشن) به میزان ۵۰ درجه و حرکت خم کردن آن (دورسی فلکشن) نیز به میزان ۱۵ تا ۲۰ درجه انجام می‌شود. به دلیل کاهش کشش عضله دو مفصلی دوقلوی ساق پا، حرکت دورسی فلکشن مچ پا به هنگام خم بودن مفصل زانو در دامنه بیشتری انجام می‌شود.
اگرچه، معمولاً حرکات اینورشن و اورشن را به مفصل مچ پا نسبت می‌دهند، باید توجه داشت که این حرکات، ازلحاظ فنی و تخصصی، در مفصل زیرقاپی (مفصل قاپ و پاشنه) و مفصل عرضی(مفصل قاپ و ناوی و مفصل تاسی و پاشنه) انجام می‌شوند. این مفاصل به‌عنوان مفاصل مسطح طبقه‌بندی می‌گردند که ترکیب این مفاصل باهم موجب انجام حرکت اینورشن پا تقریباً به میزان ۲۰ تا ۳۰ درجه و حرکت اورشن به میزان ۵ تا ۱۵ درجه می‌شود. حرکت مختصری نیز در سایر مفاصل استخوان‌های مچ پا و مفاصل استخوان‌های مچ پا و کف پا (مفاصل مچی-کف‌پایی) انجام می‌شود.
پنج استخوان کف پا با بند اول انگشتان پا مفصل می‌شوند و مفاصل کف‌پایی-انگشتی را تشکیل می‌دهند که این مفاصل به‌عنوان مفاصل لقمه‌ای طبقه‌بندی‌شده‌اند.
پیچ خوردگی مچ پا یکی از شایع‌ترین آسیب‌های ورزشی محسوب می‌شود. به هنگام پیچ خوردگی، یک رباط یا چندین رباط مچ پا تحت کشش قرار می‌گیرند و در مواقع شدیدتر، پاره می‌شوند. شایع‌ترین پیچ خوردگی پا براثر حرکت اینورشن زیاد و ناگهانی پا ایجاد می‌شود. در این شرایط، ساختمان‌های رباطی خارجی پا، مخصوصاً رباط قدامی قاپی-نازک نئی و رباط پاشنه ای-نازک نئی دچار آسیب‌دیدگی می‌شود. معمولاً حرکت اینورشن زیاد پا، به‌ندرت موجب آسیب رباط دالی واقع در بخش داخلی مچ پا می‌شود.
در ناحیه پا، دو قوس طولی وجود دارد (شکل زیر). قوس طولی داخلی، در کنار داخلی پا قرارگرفته و از استخوان پاشنه تا استخوان‌های قاپ، ناوی، سه استخوان میخی و بخش نزدیک به تنه سه استخوان داخلی کف پا ادامه می‌یابد. قوس طولی خارجی نیز در کنار خارجی پا قرارگرفته است و از استخوان پاشنه تا استخوان تاسی و بخش پروگزیمال (بخش نزدیک به تنه) چهارمین و پنجمین استخوان کف پا ادامه دارد. قوس‌های طولی پا می‌تواند زیاد، متوسط و یا کم باشد اما باید توجه داشت که قوس کم الزاماً به معنای قوس ضعیف نیست.
قوس عرضی پا نیز از وسط به‌طور عرضی از یک استخوان کف‌پایی به سایر استخوان‌های کف‌پایی ادامه می‌یابد.
قوس‌های عرضی (A)، قوس طولی داخلی (B) و قوس طولی خارجی (C) پا
مطالب این مقاله از “کتاب حرکت شناسی در بدنسازی” است برای تهیه کتاب کامل لطفا بر عکس زیر کلیک کنید:
