دارو انسولین

انسولین هورمون پپتیدی است که از بافت های بتای جزایر لانگرهانس لوزالمعده ترشح می شود و در تنظیم قند خون نقش دارد. در واقع با افزایش قند و اسیدهای آمینه خون در اثر مصرف غذا، ترشح می شود و باعث حرکت گلوکز و اسیدهای آمینه به سمت عضلات و برداشت اسیدچرب از خون توسط بافت چربی می شود. پس یکی از هورمون های حیاتی و مهم محسوب می شود. دیابت نوع ۱ نیز ناشی از کمبود این هورمون است.

دیابت وضعیتی است که در آن توانایی برداشت گلوکز از سوی بافت های بدن کاهش می یابد و افزایش قندخون ایجاد می شود. تداوم افزایش قندخون می تواند باعث پیوند گلوکز به غشاهای بافت ها و آسیب بافتی و سرانجام مرگ شود. از طرفی دیگر باعث آسیب اعصاب محیطی می شود، وضعیتی که به نوروپاتی (آسیب اعصاب محیطی) معروف است و می تواند باعث آسیب دیدگی اعصاب چشم ها و سرانجام نابینایی شود.

دیابت دو نوع است، نوع یک وابسته به انسولین و نوع دو یا دیابت بزرگسالی که غیر وابسته به انسولین است و با ورزش منظم و تغذیه مناسب قابل کنترل است.

انسولین یکی از هورمون هایی است که باید با توجه و دقت کافی به سمت مصرف آن رفت. چون با قندخون رابطه دارد و مصرف ناآگاهانه آن بسیار خطرناک است و باعث مرگ فرد می شود. در کشور خودمان نیز بارها با مرگ برخی بدنسازان در اثر مصرف انسولین مواجه شده ایم.

انسولین به دلیل اینکه گلوگز خون را به سمت بافت هدایت می کند، وجود مقدار بیش از حد طبیعی آن در خون باعث هیپوگلیسمی (افت شدید قند خون) شده و باعث رفتن فرد به کما و مرگ خواهد شد.

عوارض جانبی:

انسولین با قند خون رابطه مستقیم داشته و زمانی که در اثر غذا خوردن قند خون بالا می رود، ترشح شده، قند خون را پایین آورده و به سمت بافت و عضلات هدایت می کند.

در اثر مصرف انسولین ما با هیپوگلیسمی مواجه خواهیم شد. هیپوگلیسمی می تواند بسیار خطرناک باشد و حتی در موارد شدید سبب مرگ فرد خواهد می شود. شدت هیپوگلیسمی متفاوت است و از خفیف تا شدید دارای علایم گوناگونی است که اکنون به انها اشاره می کنیم و اقدامات پیشگیرانه را نیز بیان خواهیم کرد.

از طرف دیگر  مصرف طولانی مدت (بیش از ۱۰ هفته) باعث آسیب جدی به لوزالمعده شده و تولید انسولین طبیعی را دچار اختلال می کند.

علایم هیپوگلیسمی خفیف تا متوسط:

گرسنگی، ضعف، تپش قلب، سرگیجه، تعریق، بی قراری، رنگ پریدگی، تاری دید، لکنت زبان، اختلال در حواس، بدخلقی و غیره

در زمانی که با علایم اشاره شده مواجه شدید باید بلافاصله از مواد قندی و قندهای ساده و زودجذب که دارای شاخص قندی بالایی هستند و قندخون را به سرعت بالا می برند استفاده کنید. برخی از این مواد عبارتند از: نوشیدنی کربوهیدراتی، محلول گلوگز، شکلات، برخی مواد غذایی مثل پوره تازه سیب زمینی، برشتوک و نان گندم خاص دارای شاخص قندی بالای ۱۰۰ هستند.

به خرما نیز باید به این دلیل اشاره شود که دارای شاخص قندی پایینی است. بیشتر ورزشکاران به دلیل شیرینی بالای آن، دچار اشتباه می شوند. پس همواره شیرینی موادغذایی ملاک شاخص قندی بالا نیست. عسل و مربا نیز دارای شاخص قندی بالا هستند.

علایم هیپوگلیسمی شدید:

از دست دادن حواس و ارتباط با محیط، تشنج، حمله ی ناگهانی، رنگ پریدگی بسیار شدید، بیهوشی، رفتن به کما و در نهایت مرگ.

همواره به خاطر داشته باشید تزریق انسولین ممکن است خواب آلودگی ایجاد کند که بسیار خطرناک است زیرا ممکن است انسولین در زمان خواب فعال شود و فرد در هنگام خواب دچار هیپوگلیسمی حاد شده و مرگ گریبان گیر وی شود.

ورزشکاران مبتدی که به هیچ وجه و حرفه ای ها بدون اطلاعات کافی هرگز به سمت مصرف این هورمون نروند.

دوز مصرف هورمون انسولین بسیار مهم است. در صورتی که دوز مصرفی بیش از توانایی بدن فرد باشد و اقدامات لازم پس از مصرف انسولین صورت نگیرد، بسیار خطرناک خواهد بود.

انسولین های موجود در بازار دارای سه نوع سریع جذب، میان جذب، دیرجذب است. این مدت جذب در مصرف قند پس از تزریق و استفاده از انسولین مهم است.

برخی از بدنسازان انسولین را به همراه هورمون رشد و سایر استروئیدهاییی مثل برخی آندروژن ها (تستوسترون، سوستانون) مصرف می کنند البته چنین افرادی برای سلامتی بدن خود ارزشی قائل نیستند و با مصرف این دوره ها واقعاً با زندگی خود بازی می کنند و تنها لحظه ای غفلت کافی است تا زندگی خود را فدای ورزش حرفه ای کنند. بارها و بارها در بین بدنسازان مرگ ناشی از مصرف انسولین گزارش شده است.

یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه کنید این است که تا چند ساعت پس از مصرف انسولین، کربوهیدرات و قندها مصرف شود.

شما به ازای هر واحد انسولین که تزریق می کنید، اگر بعد از تمرین باشد باید ۱۰ تا ۱۵ گرم کربوهیدرات ساده برای انسولین و ۱ تا ۲ گرم کربوهیدرات به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن برای ریکاوری ذخایر گلیکوژن استفاده کنید. مثلاً یک ورزشکار ۸۰ کیلوگرمی باید در کل با مصرف ۴ واحد انسولین باید ۱۲۰ گرم کربوهیدرات به صورت محلول تا ۲۰ دقیقه بعد از تمرین خود مصرف نماید و یک ساعت بعد از تمرین نیز از یک غذا با شاخص قندی بالا مصرف کند.