مینیسک داخلی و خارجی یک جفت ساختمان فیبری غضروفی هستند که بین استخوان ران و درشت نی قرار می گیرند.
مینیسک داخلی، محلی برای قرارگیری لقمه داخلی ران بر روی لقمه یا طبق داخلی درشت‌نی محسوب میشود. به همین ترتیب مینیسک خارجی، جایگاهی برای قرارگیری لقمه خارجی ران بر روی طبق خارجی درشت‌نی به شمار می‌آید. به عبارت ساده‌تر، مینیسک های داخلی و خارجی زانو به ترتیب بین سطح مفصلی استخوان درشت‌نی و لقمه داخلی و خارجی ران قرار می‌گیرند.
لبه بیرونی مینیسک داخلی و خارجی زانو ضخیم‌تر هستند و به‌تدریج به سمت لبه داخلی خیلی نازک‌تر و باریک‌تر می‌شوند. این مینیسک ها به‌وسیله رباط‌های کوچک متعددی در جای خود نگه‌داشته شده و به میزان کمی می‌توانند به اطراف بلغزند.
مینیسک داخلی و خارجی ازلحاظ شکل و اندازه متفاوت‌اند. مینیسک داخلی از منیسک خارجی بزرگ‌تر است و شکل C بازشده را دارد درحالی‌که مینیسک خارجی نسبت به مینیسک داخلی کوچک‌تر است و تقریباً به شکل C بسته‌شده است.
در مفصل زانو، مینیسک ها به عنوان جذب کننده های شوک عمل می کنند. در صورتی که تمام مینیسک برداشته شود، فشار وارده بر سطوح غضروفی مفاصل به طور فزاینده ای افزایش می یابد. همچنین وزن بدن نیز روی قسمت کوچک تری از غضروف مفصل متمرکز می گردد و موجب بالارفتن احتمال ساییدگی می شود.
اگرچه آسیب یا پارگی نواحی مختلف یک یا هر دو مینیسک ممکن است به‌تدریج براثر تغییرات فرسایشی و اعمال فشارهای متعدد بر روی مفصل زانو نیز ایجاد شود، این آسیب‌ها بیشتر براثر چرخش شدید زانو در خلال تغییرات سریع مسیر به هنگام دویدن، که در آن زانوها کاملاً صاف یا خم هستند و پاها نیز روی زمین قرار دارند و وزن بدن را تحمل می‌کنند، ایجاد میشود.
در مواقعی که پنجه و ساق پا نسبت به ران به سمت خارج چرخش داشته باشند، مینیسک داخلی بیشتر آسیب پذیر است. حال آنکه در موقعیت چرخش پنجه پا و ناحیه تحتانی به داخل، مینیسک خارجی بیشتر آسیب می بیند.
مینیسک ها هنگام تاشدن زانو بین کندیل استخوان ران و کفه درشت نی دچار گازگرفتگی می شوند و در این وضعیت اگر نیروی چرخشی یا پیچشی اضافه گردد، مینیسک به دام افتاده، از مرکز کنده و پاره می شود.
آسیب های مینیسک همراه با آسیب رباط می باشد و همچنین مینیسک داخلی همراه با رباط دچار آسیب می شود زیرا مینیسک داخلی به رباط جانبی داخلی (MCL) متصل است و چون اکثرا ضربه از جانب خارج زانو وارد می شود پس موجب چرخش خارجی درشت نی می شود و منیسک داخلی بیشتر صدمه می بیند. آسیب مینیسک داخلی در مقایسه با مینیسک خارجی در حدود ۵ برابر بیشتر است.
در صورتی که پارگی مینیسک وسیع باشد، قطعه پاره شده در داخل مفصل جابه جا شده موجب توقف مکانیکی می شود و از حرکت کامل زانو جلوگیری خواهد کرد. توقف در انتهای باز یا تا شدن زانو را قفل شدن می گویند.
علائم پارگی مینیسک زانو
قفل شدن زانو که به معنی پارگی بخشی از مینیسک است
تجمع مایع در مفصل، ضعیف شدن عضله چهارسرران
هنگام آسیب مینیسک داخلی درد و حساسیت در روی خط مفصلی در قسمت داخلی زانو که با خم و باز شدن زانو ظاهر می شود اما در صدمه مینیسک خارجی این درد و حساسیت هنگام خم و باز کردن زانو در خط مفصلی در خارج زانو ظاهر می شود.
تست پارگی مینیسک زانو
تشخیص پارگی مینیسک زانو معمولا با ترکیبی از معاینات بالینی، تست‌های فیزیکی و تصویربرداری انجام میشود. تست مک‌موری، تست تندرنس خط مفصلی، و تست‌های مختلف دیگر مانند تست‌های Ege و Thessaly در معاینات بالینی برای بررسی علائم و نشانه‌های پارگی مینیسک استفاده می‌شوند. همچنین، تصویربرداری با MRI، سونوگرافی، و آرتروسکوپی برای تشخیص دقیق‌تر و مشاهده پارگی مینیسک به کار می‌روند.
معاینات بالینی و تست‌های فیزیکی:
-
-
تست مک‌موری (McMurray test):پزشک زانو را خم کرده و سپس آن را صاف و چرخانده، و در صورت وجود درد یا صدا دادن زانو، می‌تواند نشان‌دهنده پارگی مینیسک باشد.
-
-
تست تندرنس خط مفصلی:پزشک با فشار ملایم روی خط مفصلی زانو، حساسیت یا درد را بررسی می‌کند که می‌تواند نشان‌دهنده پارگی مینیسک باشد.
-
تست‌های Ege و Thessaly:این تست‌ها برای بررسی حرکت و عملکرد زانو در تشخیص پارگی‌های مینیسک با شدت متوسط استفاده می‌شوند.
تصویربرداری:
-
MRI (تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی):
این روش تصویربرداری دقیق‌ترین اطلاعات را در مورد بافت‌های نرم زانو (از جمله مینیسک) ارائه می‌دهد.
ایا پیاده روی برای پارگی مینیسک زانو ضرر دارد
ایا پارگی مینیسک زانو ترمیم میشود
