میزان دوندگی بازیکنان فوتبال

مسابقه فوتبال با تلاش های پراکنده، مداوم و زیربیشینه همراه است که گاهی نیز با فعالیت های شدید و کوتاه مدت توام می شود. بازیکنان دائما جهت تصاحب توپ، حمایت از هم تیمی، تغییر موقعیت و ایجاد فضا و تعقیب کردن حریف، تحرک داشته و تلاش می کنند. دویدن، پریدن و تغییر ناگهانی در سرعت و جهت حاکم بر بازی است. شدت فعالیت در بازی متغیر بوده و آهنگ بازی در درجاتی بین سطح پایین فعالیت: مانند راه رفتن و شدت بالای آن، مانند دویدن با حداکثر سرعت، تغییر می کند. یک ویژگی که فوتبال را از سایر ورزش های استقامتی جدا می کند این است که شدت فعالیت به طور نسبی تقریبا در سراسر مسابقه در سطح ثابتی باقی می ماند ولی با این حال نیازهای فیزیولوژیکی با توجه به سطح مسابقه، روش بازی، نقش ها، مسئولیت ها و ویژگی های محیطی تغییر کرده و برای هر فرد متفاوت است.

رایج ترین روش برآورد فشار کار، تعیین مسافتی است که یک بازیکن در طول بازی می دود. مجموع مسافت پوشش داده شده به خوبی تصویر کاملی از میزان مصرف انرژی و شدت کار تمرین را نشان می دهد. مطالعات بسیاری با استفاده از روش های آنالیز و تجزیه و تحلیل حرکات، میزان حرکت بازیکنان را از نظر کمی و کیفی تعیین نموده اند. فعالیت به طور کلی، باتوجه به نوع، شدت، مدت و تعداد آن طبقه بندی می شود. اگرچه این عوامل موجب ایجاد تناقض هایی در نتایج به دست آمده می شوند ولی با این حال بسیاری از ایــن تناقض ها مربوط به روش ها و تاکتیک های مختلف، سطح مسابقه و… نـيـز می شود. با توجه به بیشتر نتایج به دست آمده از مطالعات و تحقیقات، بازیکنان به طور متوسط بین ۹ تا ۱۲ کیلومتر را در طول یک بازی ۹۰ دقیقه ای حرکت می کنند. مجموع مسافت ارزیابی شـده مـی تـوانـد بـه راه رفتن، دویدن آرام، دویدن های انفجاری و یا حرکت به عقب و کناره ها تقسیم شود. ترکیب نتایج به دست آمده از تحقیقات الگوی کاملی را از حرکات بازیکنان نشان می دهد که در جدول زیر نشان داده شده است. در نهایت از این یافته ها نتیجه گیری می شود بازیکنان باید به سطح مناسبی از آمادگی هوازی برسند تا توانایی دویدن بـه میزان حدوداً ۹ کیلومتر یا بیشتر را به صورت نسبتاً مداوم داشته باشند. در بررسیهای دقیق تر آشکار شد که کمتر از ۲ درصد مسافت طی شده از طرف بازیکنان در طول بازی همراه با توپ است و قسمت اعظم فعالیت های آنها بدون توپ انجام می شود که شامل حمایت از هم تیمی، ایجاد فضا و یا تعقیب حریف می باشد.

جدول الگوی حرکتی بازیکنان فوتبال

برآورد انرژی مصرفی برای کل مسافت طی شده در طول بازی به طور واقعی

قابل ارزیابی نیست زیرا علاوه بر انرژی مورد نیاز برای اجرای مهارتها، تلاشهای اضافه دیگری نیز انجام میشود که در محاسبات منظور نمی شوند. بازیکنان نه تنها چندین کیلومتر میدوند بلکه در حین دویدن تکل می زنند، ضربه سر میزنند به سمت دروازه شوت میکنند پاس می دهند و یا دریبل می زنند. این حرکات را با سایر اعمال بی شماری کـه انـجـام مـی شـود مـانند چرخشها، پریدنها، سرعت گرفتن و از سرعت کاستن ها، جمع کنید. اگر چه میزان انرژی موردنیاز برای هر یک از این اعمال نسبتا کم است ولی در مجموع انجام آنها به تلاش جسمانی بیشتر و بالاتر از مجموع مسافت ارزیابی شده، نیاز دارد. به  طور خلاصه، هر چه بازیکن فعال تر باشد، انرژی مصرفی او بیشتر است، یا به عبارت دیگر، یک بازیکن با آمادگی بدنی بالا از بازیکنی که آمادگی کمتری دارد، در طول بازی فعال تر است.

مقایسه سطوح مختلف فعالیت ها از طریق موقعیت و نقش فرد، انتظاراتی که از مربیان و بازیکنان وجود دارد را آشکار خواهد ساخت. به طور کلی بازیکنان خط میانی بیشترین مسافت مدافعان و وسط کمترین مسافت را طی میکنند، مهاجمان و مدافعان کناری بین این دو دسته قرار میگیرند. نتایج مطالعات و بررسی های صورت گرفته در جدول زیر، خلاصه شده است. البته دروازه بان ها در این تحقیق مد نظر نبوده اند، ولی روی هم رفته نوع و شدت دویدن و نیز تغییر مکان از جایی به جای دیگر، مسافت طی شده به وسیله بازیکنان میانی را بیشتر میکند که این میزان به دویدن های آرام و عادی آنها اشاره دارد. مدافعان مرکزی بیشتر حرکات خود را به صورت رفتن به عقب و یا دویدن بـه سـمت کناره ها برای پوشش مهاجمان و مدافعان انجام دهند.

 جدول مسافت طی شده در طول بازی برحسب موقعیت بازیکنان

مطالعه و تحقیق روی بازیکنان لیگ انگلستان نشان داد مسافتی که هر دو مدافع کناری و مدافع مرکزی با حداکثر سرعت می دوند از مهاجمان و بازیکنان میانی کمتر است. دویدن های سرعتی مهاجمان شامل دویدن های نامنظم و تصادفی آنها جهت کشاندن حریف به موقعیتهای ضعیف دفاعی است و یا زمانی که در تله آفساید مدافعان غافلگیر می شوند و معمولاً در این مواقع بـه وسیله مدافعان تعقیب نمی شوند کسانی که معتقدند دروازه بان ها نیازی به بهبود آمادگی هوازی خود ندارند، احتمالاً شگفت زده خواهند شد وقتی بفهمند دروازه بان ها در حدود ۴ کیلومتر در طول یک بازی تحرک داشته و بیشتر آن شامل راه رفتن دویدن آرام و حرکت به سمت عقب می باشد.