۱) برگه اطلاعاتی پروپوزال

۱-۱) عنوان پایان نامه

عنوان: بررسی ارتباط بین مهارت های روانی  با آسیب ورزشی سانشوکاران مرد لیگ برتر ایران

English title:  The relationship between  Psychological skills  with sport injuries among  sanshou  Players in Premier League of Iran

۲-۱) واژگان کلیدی (۳ تا ۵ واژه)

فارسی:  آسیب—سانشو کاران_  مهارت های روانی

English:  Injury-  sanshou  players –   Psychological skills

۳-۱) تعریف واژگان تحقیق (تعارف مفهومی و عملیاتی)

تعاریف مفهومی:

شدت آسیب : مدت زمان از دست دادن رقابت یا تمرین ناشی از یک حادثه ، ادعای خسارت از بیمه، طول درمان بیمارستانی یا بستری شدن، مدت غیبت از محل کار[۱].

سانشوکاران : ورزشکارانی که در رشته سانشو فعالیت می کنند .

مهارت های روانی  :  مهارت های روانی توانایی هایی برای نزدیک شدن به وضعیت کسب هدف هستند که فرد با استفاده از آنها، ذهن و بدن خود را برای اجرای بهینه آماده می کند [۲].

تعاریف عملیاتی:

آسیبهای ورزشی : هرگونه اختلال جسمانی در طول مسابقات که در آن بازیکن مراقبت های پزشکی دریافت کند بدون در نظر گرفتن عواقب غیبت از مسابقه یا تمرین [۱].

سانشوکاران  : ورزشکارانی که به صورت مستمر به این ورزش اشتغال داشته و حداقل ۳ سال سابقه شرکت در تیم های لیگ برتر را داشته باشند .

مهارت های روانی :  مهارت های روانی  در این بخش شامل آیتم های آزمون تاپس-۲ است که  ۹عامل در بعد مسابقه و ۸ عامل در بعد تمرین سنجیده خواهد شد. خرده مقیاس های بعد مسابقه شامل  فعال سازی، خودکاری، کنترل هیجان، هدف گزینی، تصویرسازی، آرام سازی، خودگفتاری، حواس پرتی، تفکر منفی می باشد. خرده مقیاس های بعد تمرین شامل فعال سازی، خودکاری، کنترل هیجان، هدف گزینی، تصویرسازی، آرام سازی، خودگفتاری و کنترل توجه می باشد.

۱-۲) تعریف مسئله و بیان سؤالهای اصلی تحقیق

علاقه و شرکت در ورزش های هنری و ورزش های رزمی مانند کیک بوکسینگ، کاراته، تکواندو، کونگ فو و ووشو در سال های گذشته به میزان زیادی افزایش یافته است. برای مثال بیرر (۱۹۹۶) عنوان می کند بیش از ۷۵ میلیون نفر در رده نوجوانان در سرتاسر جهان، حداقل در یکی از ورزش های رزمی حضور فعال دارند.

ووشو از جمله ورزش هایی است که روز به روز در حال پیشرفت و شکوفایی می باشد. در کشور ما ایران در سال های اخیر با توجه به رشد و پیشرفت چشمگیر ووشو و کسب عناوین متعدد در مسابقات قهرمانی آسیا و مسابقات جام جهانی ورزشکاران نخبه آن به عنوان سرمایه های ورزشی کشور محسوب می شوند. ورزشکاران در صورت کسب عناوین قهرمانی در صحنه های بین المللی باعث افتخار و غرور ملی برای کشور خود خواهند شد، لذا هر گونه آسیبی که به این ورزشکاران وارد آید و آنها را بصورت مقطعی یا دایم از صحنه های رقابتی دور نماید، علاوه بر لطمه ورزشی، می تواند به عنوان یک لطفه فرهنگی-اجتماعی به حساب آید.

درتاج و همکاران  تحقیقی با عنوان “بررسی تفاوت میزان بروز آسیب و مکانیسم آن با توجه به برخی عوامل آنتروپومتریک در سان شوکاران مرد لیگ برتر ایران در سال ۱۳۸۸” انجام دادند. میزان بروز آسیب۸۹٫۳۷ آسیب در ۱۰۰۰ ورزشکار در معرض آسیب و ۱۷٫۸% آسیب در هر مسابقه یا ۱۷٫۸ آسیب در ۱۰۰ مسابقه گزارش گردید [۱].

در تحقیقی که پیچت و همکاران (۲۰۱۴) با عنوان “شیوع آسیب ووشو در بازی های آسیایی هنر های رزمی ۲۰۰۹” انجام دادند. به این نتیجه رسیدند که شیوع آسیب در زنان نسبت به مردان بیشتر است. شیوع آسیب ووشو، ۲۲۸٫۰۷ در ۱۰۰۰ ورزشکار در معرض بود. نرخ آسیب در ۱۰۰۰ ورزشکار در معرض در مردان ۱۶۱٫۷۶ و در زنان ۳۲۶٫۰۹ بود. شایع ترین ناحیه آسیب  در مردان و زنان اندام تحتانی بود. رایج ترین نوع آسیب کوفتگی، تکان مغزی  استرین و اسپرین رخ داده بود [۳].

 زازرین^[۱]و همکاران (۲۰۰۳)، تحقیقی به منظور تعیین میزان شیوع و نوع آسیب های بدست آمده در بین کیک بوکسینگ کاران حرفه ای ویکتوریای استرالیا انجام دادند، آنها ۳۸۳ آسیب را برای ۳۴۸۱ نفر بدست آوردند که میزان شیوع آسیب ۱۰۹٫۷ آسیب به ازای هر ۱۰۰۰ نفر بود [۴].

زازرین و همکاران (۲۰۰۳)، در تحقیقی که  به تعیین میزان شیوع و نوع آسیب ها در بین بوکسور های حرفه ای ویکتوریای استرالیا پرداختند، نرخ آسیب ۲۵۰٫۶ آسیب در ۱۰۰۰ شرکت کننده را اعلام کردند [۵].

  نتایج گزارش شده شیوع بالای آسیب در ورزش های رزمی را اعلام می کند.

بروز آسیب در ورزشکاران سطوح بالا که در اوج مهارت های رقابتی قرار دارند، موجب فشارهای روانی بیشتری می شود. هرچه ورزشکار زمان بیشتری را به ورزش اختصاص دهد و موفقیت بیشتری را در کارنامه قهرمانی خود داشته باشد، روبه روشدن با آسیب دیدگی برای او دشوارتر است  [۶].

طی چند سال گذشته در علم روان پزشکی تاثیر عوامل روانشناختی بر آسیب دیدگی ها، مراحل آشفتگی های روان شناختی و ارتباط آن با بیماری های جسمی بررسی وآزمایش شده است. علی رغم رابطه بین آسیب های ورزشی و عوامل روانشناختی، تنها دانش علمی محدودی در این زمینه وجود دارد. روان شناسان ورزش به دنبال این هستند تا با ارزیابی شخصیت ورزشکاران آسیب دیده علت های رایج شخصیتی را که احتمال دارد با وقوع آسیب دیدگی رابطه داشته باشند شناسایی کنند.

برای همین منظور ویلیلمز و اندسون (۱۹۹۸) مدلی را پیشنهاد دادند که تاکنون پژوهش های بسیاری بر پایه آن انجام شده است [۷].

براساس مدل آسیب – استرس ( ویلیامز و اندرسون، ۱۹۹۸) عوامل روانی اجتماعی مختلفی وجود دارند که می توانند احتمال آسیب دیدگی را افزایش دهند. این عوامل خطرزا عبارت اند از شخصیت، سابقه عامل استرس زا و منابع مقابله. شخصیت به عنوان ترکیبی از ویژگی ها یا کیفیت های شکل دهنده شخصیت فرد شناخته می شود و می تواند بر اینکه ورزشکار چه موقعیت هایی را استرس زا می پندارد اثرگذار باشد. چندین عامل خطرزا در رابطه با شخصیت ورزشکار کشف شده اند. دو نمونه از آنها که بیشتر بررسی شده اند عبارتند از: اضطراب و کمبود اعتماد به نفس [۸]. عامل دیگری که در این مدل نقش اساسی ایفا می کند پیش زمینه عوامل استرس زا است.

 پژوهش های زیادی وجود دارند که نشان دهنده ارتباط بین آسیب های ورزشی و سطح بالای استرس هستند. حتی ارتباط بین تغییرات زندگی و آسیب های ورزشی پدیده ای است که در بین محققان به خوبی تبیین شده است. ورزشکارانی با پیش زمینه عوامل استرس زا تمرکز پایین تری در زمان تمرین دارند. این باریکی در تمرکز( یا باریکی ادراکی) عاملی است که خطر آسیب دیدگی را افزایش می دهد. عامل روانی دیگری که در مدل آسیب-استرس به آن پرداخته شده است، منابع مقابله می باشد.

 منابع مقابله می تواند به ورزشکار کمک کند تا با عوامل استرس زایی که با آنها روبه رو می شود بهتر کنار بیاید و احتمالا موقعیت های کمتری را خطرزا تشخیص دهد. به طور کلی، توسعه مدل استرس-آسیب در ورزش منجربه ارتقای درک ما نسبت به عواملی شده است که بروز آسیب های ورزشی را افزایش می دهند [۹].

ایوارسون و جانسون (۲۰۱۰) در چهار ویژگی شخصیتی شامل اضطراب صفتی و پیکری، اضطراب صفتی روانی، مستعد استرس بودن و زودرنجی (تحریک پذیری) صفتی را به عنوان پیش بین معنادار در ارتباط با آسیب در بازیکنان فوتبال معرفی کردند [۱۰].

اسمیت و اسمول (۱۹۹۰ ) در تحقیقی بر روی استرسهای زندگی و آسیبهای ورزشی بزرگسالان اشاره نمودند که مهارتهای اجتماعی و عوامل روانی به صورت تجمعی بر روی زمینه های روانی اجتماعی فرد تاثیر می گذارند و باعث ایجاد استرس می شوند که تاثیر آنها بر روی آسیبهای ورزشی در بزرگسالان قابل مشاهده است البته کسانی که در دو زمینه روانی و اجتماعی دچار ضعف بیشتری هستند ، تعداد آسیب بیشتری را دچار می شوند  [۱۱].

گارسیا و آراکوس (۱۹۹۸) در تحقیقی با عنوان آسیبهای ورزشی و میزان اضطراب در بازیکنان فوتبال به مطالعه ارتباط بین عوامل روانشناختی نظیر اضطراب و احتمال خطر بروز آسیب دیدگی ورزشی می پردازد . این تحقیق بر روی ۱۴۹ فوتبالیست مرد با استفاده از یک تجزیه و تحلیل آماری کلاسیک مورد ارزیابی قرار گرفت در نتیجه این تحقیق چنین استنباط شد که در واقع رابطه ای میان بالا بودن اضطراب و احتمال خطر بروز آسیب دیدگی وجود دارد . در نهایت پیشنهاد شد در صورتی که نمره اضطراب در حد بسیار بالا و یا بسیار پایین باشد احتمال بروز آسیب را تایید می کند [۱۲].

هاردی ( ۱۹۹۲ ) در تحقیقی اثرات عوامل روانی از قبیل استرسها را بر روی عملکرد و متعاقب آن آسیبهای ورزشی و بازتوانی از آن را مورد مطالعه قرار داد ؛ بر اساس این تحقیق عوامل استرس زا عبارتند از : ترس از ناکامی ، ارزیابی دیگران از آنها ، کاهش کنترل درونی ، کاهش آمادگی برای عملکرد ، در این تحقیق همچنین مدلهایی از این عوامل استرس زا نیز مورد بررسی قرار گرفت مدلهایی از قبیل مدل چند منبعی اضطراب . در نهایت پیشنهاد می شود که مهارتهایی تکالیفی از قبیل مهارتهای آرام سازی ، تصویرسازی مثبت و تعیین هدف  وجود دارند که افراد می توانند با استفاده از آنان شیوع آسیبها را کاهش دهند و سرعت بازتوانی از آسیب را افزایش دهند [۱۳].

در تحقیقی که بیگلر و همکاران با عنوان  “بررسي ارتباط مهارت هاي رواني با آسيب بازيكنان فوتبال تيم هاي تهراني ليگ برتر ايران” انجام دادند . نتایج نشان داد ارتباط ضعیفی بین مهارت های روانی پایه با بروز آسیب ورزشی وجود دارد. ولی  ارتباط معناداری  بین مهارت های روانی-تنی و مهارت های شناختی با بروز آسیب ورزشی می باشد [۱۴].

در تحقیقی که شهبازی و همکاران با عنوان  “رابطه بین شیوع آسیب های ورزشی و آمادگی روانی دانشجویان دختر و پسر در دهمین المپیاد ورزشی دانشجویان کشور  ” انجام دادند . به این نتیجه رسیدند که بین مهارت های شناختی و میزان بروز آسیب ارتباط معکوس و معناداری وجود دارد [۱۵].

مارکوس، تیلو و کریستینا (۲۰۰۸) در مطالعه ای تحت عنوان ” راهبرد های اجرا در ورزشکاران المپیکی امریکا” از آزمون راهبرد های اجرا به عنوان ابزاری پایا و مفید هنگام تمرین و مسابقه استفاده کردند. از دلایل انتخاب این آزمون، ویژگی ان در ارزیابی مهارت های روانی هنگام تمرین و مسابقه بود. در این مطالعه، ۱۷۶ ورزشکار امریکایی که در مسابقات المپیک ۲۰۰۰ سیدنی شرکت کرده بودند مورد ارزیابی قرار گرفتند که از این تعداد، ۵۲ نفر موفق به کسب مدال شدند [۱۶].

از جمله پرسشنامه هایی که برای سنجش و ارزیابی مهارت های ذهنی ورزشکاران مورد استفاده قرار می گیرند می توان به سیاهه مهارت های روانشناختی برای ورزش^[۲]، پرسشنامه نیمرخ حالات خلقی (پومز) مورگان (۱۹۸۵)^[۳]، پرسشنامه مهارت ذهنی اوتاوا^[۴] و آزمون راهبرد اجرا (تاپس)^[۵] اشاره کرد. در داخل کشور نیز برخی از این آزمون ها از جمله دو آزمون ارزیابی مهارت های روانشناختی انستیتوی ورزش استرالیای جنوبی^[۶] و ابزار سنجش مهارت های ذهنی اوتاوا-۲ اشاره کرد. این دو آزمون توسط واعظ موسوی (۱۳۷۹) اعتبار یابی شده و به همین دلیل مورد استفاده پژوهشگران داخلی قرار گرفته است.

اگرچه در مطالعات خارج از کشور به ندرت از پرسشنامه  انستیتوی ورزش استرالیای جنوبی استفاده شده است. و چنین به نظر می رسد که از روایی و صحت مطلوب جهانی مورد توافق پژوهشگران برجسته روانشناسی، برخوردار نباشد. یکی از جدیدترین و پرکاربردترین پرسشنامه هایی که به صورت گسترده برای سنجش مهارت های ذهنی ورزشکاران در حال استفاده است، نسخه دوم آزمون راهبرد های اجرای-۲(تاپس-۲) می باشد. که توسط هاردی و همکاران (۲۰۱۰) به منظور ارزیابی فرایند های روانشناختی، طراحی شده است. بسیاری از پژوهشگران استفاده از این پرسشنامه را به عنوان یک ابزار روان سنجی جهت ارزیابی نحوه استفاده از مهارت های ذهنی و روانشناختی توسط ورزشکاران توصیه نموده اند( فلچر و هانتون ۲۰۰۱، گلد دیفن و موفیت ۲۰۰۱، جکسون، توماس، مارش و اسمتورس ۲۰۰۱) [۱۷]. با توجه به جدید بودن این نسخه از پرسشنامه، تاکنون پژوهش های اندکی به استفاده از ان پرداخته اند. از ویژگی های ارزشمند این پرسشنامه سنجش کنترل هیجان، خودگفتاری، حواس پرتی، تفکر منفی، خودکاری و کنترل توجه می باشد. که در پرسشنامه های دیگر کمتر به موارد ذکر شده توجه کرده اند. و ارتباطی بین این خرده مقیاس ها و آسیب گرفته نشده است.

از مزایای این پرسشنامه می توان به ارزیابی   مهارت های روانی  در تمرین و مسابقه اشاره کرد. به دلیل اینکه این پرسشنامه نسیت به پرسشنامه های قبلی بخش تمرین و مسابقه را از هم مجزا کرده و خرده مقیاس های جدید و کاملی را در خود جای داده است، محققان زیادی ترغیب شده اند که از این پرسشنامه در تحقیقات خود استفاده کنند.

به دلیل انکه اسیب در تمرین و مسابقه اتفاق می افتد می توان با سنجش مهارت روانی در این دو محیط (تمرین و مسابقه) ضعف های روانشناختی ورزشکاران را کشف کرد و برای تمرین و مسابقه  مداخلات روانشناختی مجزایی داده شود.

این تحقیقی است که به بررسی ارتباط   مهارت های روانی در تمرین با آسیب و ارتباط  مهارت های روانی در مسابقه با آسیب  می پردازد. و با توجه به شیوع بالای آسیب در رشته ووشو این سوال پیش می آید آیا  بین  مهارت های روانی  با آسیب ورزشی سانشوکاران مرد لیگ برتر ایران ارتباط وجود دارد؟ و مهارت روانی پایین می تواند از دلایل بالای آسیب در این رشته باشد.