ساختار استخوانی پا متشکل از ۲۶ استخوان است که به همراه عضلات ریز درون پایی، تاندون عضلات برون پایی، رباط‌ها و نیام کف‌پایی، قوس‌های کف‌پایی را پدید می‌آورد. سه قوس اصلی در پا وجود دارد که عبارت‌اند از:
-
قوس طولی داخلی: این قوس از استخوان پاشنه تا اولین مفصل کف‌پایی-انگشت شست امتداد دارد.
-
قوس طولی خارجی: این قوس از استخوان پاشنه تا پنجمین مفصل کف‌پایی-انگشت کوچک امتداد دارد.
-
قوس عرضی: این قوس مانند گنبدی از اولین استخوان میخی کف‌پایی تا استخوان ناوی به‌صورت عرضی امتداد دارد.
کف پای صاف منعطف
کف پای صاف منعطف بر اثر تحمل بیش‌ازاندازه وزن بدن، کشیدگی بیش‌ازحد رباط‌های کف‌پایی و ضعف عضلانی به وجود می‌آید (مشکل مربوط به بافت نرم می‌شود). در این عارضه درد وجود نداشته و در هنگام عدم تحمل وزن، قوس‌های کف پا طبیعی به نظر می‌رسد. در این عارضه استخوان قاپ به جلو، پایین و داخل و استخوان ناوی به پایین جابجا می‌شود درنتیجه به پاشنه به خارج می‌چرخد. کف پای صاف منعطف با تمرین اصلاحی بهبود می‌یابد.
کف پای صاف سخت
کف پای صاف سخت عموماً ناشی از ناهنجاری استخوانی پا چون چسبندگی استخوان‌های کف‌پایی یا غیرطبیعی بودن استخوان قاپ است که جنبه مادرزادی داشته و ساختار طبیعی قوس‌ها را بر هم می‌زند. این عارضه به دلیل تورم در مفاصل میانی استخوان‌های کف پا و التهاب مفصلی در مفاصل مچ پا نیز گزارش‌شده است. میزان شیوع آن اندک و در حدود ۱ درصد می‌باشد و نسبت به کف پای صاف منعطف قابلیت بهبود کمتری را در اثر برنامه‌های حرکات اصلاحی دارد.
علل کف پای صاف
وراثت
افزایش وزن
مشاغل سرپایی مانند دندانپزشکی و آرایشگری
علایم کف پای صاف
کاهش قوس طولی
چرخش پاشنه به خارج
برجستگی استخوان ناوی
پهن شدن پا
قرارگرفتن پنجه پا به بیرون در هنگام راه رفتن
قرارگرفتن جانب داخلی پا بر روی زمین در هنگام ایستادن و راه رفتن
سائیده شدن جانب داخلی ناحیه پاشنه کفش
تمایل به ضربدری شدن زانو
معاینه و شناسایی کف پای صاف
فرد در حالت ایستاده و به هنگام راه رفتن از نمای پشت و جلو مشاهده می‌شود. در هنگام راه رفتن به چرخش خارجی پاشنه و چرخش به خارج پنجه‌های پا نسبت به خط پیشرفت توجه شود، سائیدگی جانب داخلی کفش و تغییر شکل‌های غیرطبیعی ناحیه پاشنه پا و پنجه کفش بازدید شود. برای اندازه‌گیری و تشخیص عارضه روش‌های دقیق‌تری به این شرح وجود دارد:
-
اندازه‌گیری ارتفاع قوس: درحالی‌که فرد روی لبه میز قرارگرفته است، فاصله قله قوس تا سطح میز اندازه گرفته می‌شود. وضعیت قوس کف پا باید درحالی‌که فرد روی هر دو پا ایستاده است بررسی شود در حالت عادی کمتر از دو بند انگشت را می‌توان زیر قوس کف پا قرار دارد.
-
خط شاقولی: با استفاده از خط شاقولی نیز می‌توان، عارضه مذکور را بررسی کرد. در نمای پشت، خطی که از مرکز وتر آشیل می‌گذرد باید از میان استخوان پاشنه عبور کند، در صورت وجود عارضه کف پای صاف با توجه به‌شدت عارضه، پاشنه چرخش خارجی می‌یابد و قرینه بودن آن با توجه به خط شاقولی مختل می‌شود؛ همچنین در نمای داخلی، استخوان ناوی برجسته‌تر و آشکارتر خواهد شد. با استفاده از خط شاقولی از نمای جلو نیز می‌توان به تشخیص عارضه پرداخت، زیرا خطی که از مرکز کشکک به‌طرف پایین روی ستیغ درشت‌نی کشیده می‌شود باید از بین انگشت اول و دوم بگذرد حال‌آنکه در کف پای صاف همیشه از قسمت داخلی انگشت بزرگ می‌گذرد.
تمرینات اصلاحی کف پای صاف
تقویت عضله دوقلو، ساقی خلفی و تقویت عضلات ریز کف‌پایی (عضلات خم کننده شست و انگشتان)
نمونه تمرین‌های تقویتی
شکل پلانتارفلکشن با باند
شکل بلند شدن روی پاشنه پا برای تقویت عضله دوقلو
شکل تمرین حوله
مطالب این مقاله از “کتاب اصلاح ناهنجاری در بدنسازی” است برای تهیه کتاب کامل لطفا بر عکس زیر کلیک کنید:
